طریق درست نوشتن مطلب در وبلاگ

آن‌هایی که آیین نگارش را می‌دانند و رعایت می‌‌کنند که هیچ. آن‌ها که می‌دانند و رعایت نمی‌کنند، می‌توانند هم‌چنان رعایت نکنند؛ زور که نیست. اما آن‌ها که نمی‌دانند و یا می‌دانسته‌اند و یادشان رفته، فکر می‌کنم این [غلط‌نامه]‌های گاه‌گداری، به دردشان بخورد.

«می» و «نمی» فعل‌های مضارع چه وقتی که محاوره‌ای می‌نویسیم و چه غیرمحاوره‌ای، باید جدا از ریشه‌ی فعل نوشته شوند. مثلا «میشه» و «میشود» غلط است. باید نوشت «می‌شه» و «می‌شود»؛ و همین‌طور دیگر فعل‌ها. «ها»ی جمع هم از همین قاعده پیروی می‌کند و به هیچ‌وجه نباید آن را به کلمه‌ای که جمع بسته شده، چسباند. برای مثال «دستها» غلط است و باید نوشت «دست‌ها».‌

 نکته‌ی مهم
 «می» و «نمی» فعل‌ها و «ها»ی جمع جدا نوشته می‌شوند اما نباید به هنگام تایپ کردن از space [کلید فاصله] استفاده کرد. space برای ایجاد فاصله میان کلمات مستقل به‌کار گرفته می‌شود. در این موارد و برخی موارد دیگر باید از [نیم‌فاصله] استفاده کرد. به خصوص برای محیطی مثل وبلاگ که نهایتا نمایش چیدمان نهایی جمله‌ها و کلمه‌ها نسبی‌ست و لزوما به همان ترتیبی نیست که وبلاگ‌نویس در مونیتور خود می‌بیند. استفاده از [نیم‌فاصله] باعث می‌شود که پیشوند افعال و یا «ها»ی جمع در عین این که جدا دیده می‌شود، در هیچ شرایطی هم از کلمه‌‌ی اصلی خود جدا نشود و مثلا «می» تهِ خط نمی‌ماند و ریشه‌ی فعل بیفتد اولِ خط بعدی. اگر دقت کنید، می‌بینید که در همین یادداشت، به همین ترتیب عمل شده.

نکته‌ی مهم‌تر
کلید [نیم‌فاصله]  با نرم‌افزار پشتیبان TrayLayout استفاده می‌شود، کلید [نیم‌فاصله] همان shift+space است که در ویندوزهای فارسی شده به کار می‌رود. آن‌هایی هم که ویندوز انگلیسی 98 و office2000 فارسی دارند، برای ایجاد نیم‌فاصله باید از کلید shift+N استفاده کنند. برای ویندوزهای دیگر هم روش‌های دیگری وجود دارد که پیداکردنش با خودتان. فکر نکنید کار خیلی سختی‌ست، بعد از تایپ یکی دو تا مطلب، خیلی زود به آن عادت می‌کنید.

استفاده از علایم نقطه‌گذاری در متن نه بی‌حکمت است و نه آن‌قدرها هم بی‌حساب و کتاب که برخی وبلاگ‌نویسان یا کلا با آن‌ها قهرند و یا نابجا و اغراق‌آمیز از آن‌ها استفاده می‌کنند. جزو هر کدام از این سه دسته که باشیم [دسته‌ی سوم آن‌هایی هستند که درست و بجا به‌کار می‌برند] نکته‌ مهم‌تر این است که موقع تایپ کردن، این علامت‌ها را به شکل درست کنار حروف و کلمات بنشانیم.

فاصله انداختن بین علامت‌هایی چون [.  ،  ؛  :  ؟  !] با کلمه‌ی قبلی خود غلط است و فاصله نینداختن بین آن‌ها و کلمه‌ی بعدی‌شان هم به هم‌چنین. درست این است:

[کلمه] [علامت نقطه‌گذاری] [فاصله یا همان space] [کلمه‌ بعد]

رعایت این شیوه، هم شکل ظاهری متن را زیباتر می‌کند و هم باعث می‌شود نقطه‌گذاری‌های متن شما در هر حالتی از دیده شدن در مونیتور و یا چاپ شدن روی کاغذ به هنگام پرینت، به هیچ وجه از انتهای سطر پایین نیفتند.

اول این که زحمت «چرایی‌ها» را می‌گذارم به دوش دوستان دیگر. دوم هم این که این‌ها که می‌نویسم، فتوا یا واجب عینی نیست که اگر کسی رعایت نکند به دوزخ گرفتار شود؛ نه، فقط رعایت نکردن‌شان فحش و لعنت می‌آورد که فکر می‌کنم از بهشت و دوزخ دست‌به‌نقدتر است.

پیش از این درباره‌ی برخی موارد جدانویسی و  همین‌طور نیم‌فاصله توضیحکی داده بودم. به‌هیچ‌وجه و هرگز «را» مفعولی را به هیچ کلمه‌ای نچسبانید. از استثنایی چون «مرا» که بگذریم، حتا «تو را» را هم سرهم ننویسید. با این «را»ی بدبخت مثل یک کلمه‌ی مستقل برخورد کنید. نه آن را بچسبانید و نه آن را بدون فاصله [Space] تایپ کنید. پس هم غلط است که تایپ کنیم «ترا» به‌جای «تو را»، هم غلط است که تایپ کنیم «منرا» به‌جای «من را» و هم غلط است که تایپ کنیم «خودرا» به‌جای «خود را».

حالا که حرف از چسباندن و نچسباندن است تکلیف این «به» بدبخت‌تر از «را» را هم روشن کنیم.در برخی موارد ترکیب «به» و کلمه‌ای دیگر به‌مرور تشکیل یک کلمه‌ی مستقل و غالبا به معنای صفت داده که در این موارد می‌شود چشم‌پوشی کرد از چسباندنش؛ مانند «بساز» در جمله‌ی «جمشید مرد بسازی‌ست.» اما محض رضای خدا در موارد دیگر چنین عمل شنیعی انجام ندهید و بگذارید «به» به حال خود باشد. فقط حواس‌تان باشد که در برخی کلمه‌ها که شک دارید «به» جزو کلمه شده یا نه، می‌توانید از [نیم‌فاصله] استفاده کنید؛ مانند «به‌طرز» که در ظاهر جداست ولی وقتی روی آن کلیک می‌کنید، باهم انتخاب می‌شوند. پس غلط است که تایپ کنیم «بروی» به‌جای «به‌روی».

۱- در کلمه‌ی «خاله‌ها»، «ها»ی جمع جدا نوشه شده درحالی که «ها»ی جمع باید با نیم‌فاصله کنار کلمه بنشیند.
۲- از استفاده‌ی بی‌مورد از سه‌نقطه که بگذریم، روش استفاده از آن اما استانداردی دارد. بعد از کلمه‌ی «همدان»، به‌جای سه‌نقطه، چهار نقطه گذاشته شده. حتما می‌دانید که وقتی پس از کلمه‌ای از سه‌نقطه استفاده می‌کنید و بعد از آن فاصله می‌اندازید، ماشین آن را به عنوان یک کلمه می‌شناسد. درضمن وقتی جمله‌ای را با سه‌نقطه تمام می‌کنید، نیازی به استفاده از نقطه‌ی آخر [به‌عنوان نقطه‌ی چهارم] نیست.
۳- در همان مورد بالا، بعد از نقاط، بی‌هیچ‌فاصله‌ای جمله‌ی بعدی شروع شده. درحالی‌که همواره بعد از هر علامت نقطه‌گذاری باید از «فاصله» استفاده کرد.
۴- کلمه‌ی «دیدوبازدید» که در مجموع یک واژه محسوب می‌شود، به‌خاطر فاصله‌های موجود تبدیل به سه کلمه‌ی مستقل شده.
۵- در سطر دوم هم دوباره اشکال سه‌نقطه بعد از کلمه‌ی «بیمارستان» تکرار شده.
۶- بعد از سه‌نقطه‌ی مورد بالا، علامت تعجب بی‌هیچ دلیل روشنی استفاده شده که کاربرد آن اصلا مشخص نیست.
۷- باز هم در ادامه‌ی اشکال بالا، پس از علامت تعجب، بدون هیچ‌ فاصله‌ای، کلمه‌ی بعدی نوشته شده.
۸- در سطر سوم، کلمه‌ی «امشب» به‌طرز وحشتناکی به کلمه‌ی «رو» یا همان «را» چسبیده. انصافا خود شما ناراحت نمی‌شوید از دیدن چینین منظره‌ای؟
۹- در همین سطر، فعل «می‌گذرونیم» به شکل سرهم نوشته شده، درحالی‌که «می» مضارع باید با «نیم‌فاصله» از آن جدا شود.
۱۰- برای سومین‌بار، بعد از یک علامت نگارشی [علامت تعجب بعد از سه‌نقطه] «فاصله» ایجاد نشده.
۱۱- در ابتدای سطر چهارم سه کلمه‌ی «بابا»، «و»، «گفتم» پشت‌سرهم نوشته شده‌اند، بدون هیچ فاصله‌ای؛ درست برعکس «دیدوبازدید» که نابه‌جا ازهم جدا شده‌بودند.
۱۲- در همین سطر، دو کلمه‌ی «غذا» و «بلد» هم بدون فاصله به‌هم چسبیده‌اند. یکی نیست بگوید کلمه‌ی «غذابلد» یعنی چی؟
۱۳- در ادامه‌ی سطر چهار، داخل پرانتز، کلمه‌ی «به‌جز» به شکل «به جز» نوشته شده و از نیم‌فاصله استفاده نشده.
۱۴- اول سطر ششم که علامت سوال تک افتاده، اولا مگر جمله سوالی‌ست که با علامت سوال تمام شده؟ و دوم این که چون موقع تایپ، بین علامت تعجب و علامت سوال از «فاصله» استفاده شده، علامت سوال ناخواسته افتاده پایین و چنین شکل مسخره‌ای پیدا کرده.
۱۵- در ادامه‌ی همین سطر، بین «می» و «گفت» به‌جای نیم‌فاصله، فاصله افتاده.
۱۶- بلافاصله بعد از همین «می‌گفت» از علامت دونقطه استفاده شده اما کلمه‌ی بعدش چسبیده به دونقطه که غلط است.
۱۷- آخر همین سطر ششم بازهم اشکال فاصله‌ی بعد از سه‌نقطه حضوری ننگین دارد.
۱۸- در سطر هفتم هم بعد از نقطه‌ی آخر، کلمه‌ی «امشب» بدون فاصله تایپ شده.
۱۹- کمی جلوتر هم دوباره همین اشکال درمورد علامت تعجب دیده می‌شود.
۲۰- اول سطر هشتم هم ایضا.
۲۱- در ادامه‌ی سطر هشتم، کلمه‌ی «غیرشهادت» که یک کلمه محسوب می‌شود، به‌شکل «غیر شهادت» یعنی با فاصله از هم نوشته شده.
۲۲- دنباله‌ی آن هم باز «نمی» فعل «نمی‌کنه» جدا افتاده.
۲۳- و بلافاصله بعدش، اشکال تکراری عدم استفاده از فاصله بعد از نقطه.
۲۴-  در سطر نهم هم می‌بینید که بعد از سه‌نقطه فاصله‌ای وجود ندارد.
۲۵- ادامه‌ی جمله هم می‌رسد به کلمه‌ی «پشت‌بام‌ها» که دو اشکال آشکار دارد؛ یکی استفاده از فاصله به‌جای نیم‌فاصله بین «پشت» و «بام» و دیگری چسباندن «ها»ی جمع. درستش این است: «پشت‌بام‌ها».
۲۶- الحمدلله یادداشت بالا با غلط هم تمام می‌شود؛ استفاده از علامت تعجب و بلافاصله پنج‌نقطه به‌جای سه‌نقطه و تازه همه‌ی این‌ها به‌شکلی که این همه علامت بی‌ریخت افتاده‌اند پایین. درحالی‌که اگر بعد از کلمه‌ی «است» بدون هیچ فاصله‌ای علامت نگارشی تایپ شود، تحت هیچ شرایطی از کلمه‌ جدا نمی‌شوند و اعصاب خواننده را به‌هم نمی‌ریزند.

کلمه‌ی «کتاب» را عینا از  داخل گیومه copy کنید و آن را در بخش «جستجو»ی همین گوگل paste  کنید، فرمان جستجو بدهید و نتیجه را ببینید. حالا همین کلمه را این‌بار از داخل این گیومه: «کتاب» copy و paste کنید و دوباره فرمان جستجو بدهید. حالا نتیجه را با نتیجه‌ی قبلی مقایسه کنید. می‌بینید که باهم فرق دارند. چرا؟

خیلی از ما بدون این که بدانیم، از کاراکترهای زبان عربی در کامپیوتر به‌جای کاراکترهای زبان فارسی استفاده می‌کنیم. تا جایی که من می‌دانم، تعداد این کاراکترها پنج تاست؛ دو حرف و سه عدد: «ک»، «ی»، «۴»، «۵» و «۶». تا پیش از ویندوز Me این امکان برای ما وجود نداشت که از کاراکترهای اختصاصی فارسی به‌طور کامل استفاده کنیم، ولی از بعد از آن این امکان وجود دارد که مهم‌ترین‌ و دردسرسازترینش همان «ی» است.

فرق این چند کاراکتر میان زبان عربی و فارسی چیست؟
:: حرف کاف در فارسی این است: «ک»، ولی در عربی: «ک». البته هر دوی این‌ها وقتی میان کلمه‌ای می‌نشینند، شکل یکسانی پیدا می‌کنند؛ ولی این به معنای این نیست که هویت مستقل خود را از دست بدهند. بلکه «ک» فارسی هم‌چنان فارسی خواهد بود و «ک» عربی هم‌چنان عربی خواهد ماند. اما اگر در پایان کلمه‌ای قرار بگیرند، قیافه‌شان را خیلی راحت می‌شود از هم تشخیص داد.

:: حرف ی در فارسی این است: «ی»، ولی در عربی: «ی». [دو نقطه را که زیرش می‌بینید.] در واقع حرف «ی» در فارسی دوتاست؛ «ی» وسط و «ی» آخر. اگر دقت کرده باشید، متوجه می‌شوید که در خیلی از وبلاگ‌ها و وب‌سایت‌ها از «ی» عربی به‌جای «ی» فارسی استفاده می‌کنند. برای همین بیش‌تر کلماتی که به «ی» ختم می‌شوند را با «ی» دونقطه‌دار می‌بینید. از این طرف، بعضی از آن‌ها هم که از ویندوزهایی مثل XP و 2000 استفاده می‌کنند، بدون توجه، همان «ی» فارسی آخر را در میان کلمه می‌نشانند و چون خودشان آن را درست می‌بینند، فکر می‌کنند دیگران هم مشکلی ندارند. در حالی که آن‌ها که از ویندوزهای پایین‌تر استفاده می‌کنند، «ی» وسط را جداگانه و تقریبا به این شکل می‌بینند: «ای‌ن». پس باید حواس مان جمع باشد که به‌رغم میل‌مان هم که شده، «ی» آخر را در فارسی یک حرف کاملا مستقل ار «ی» وسط بدانیم.

:: در سه عدد ۴ ـ‌ ۵ ـ ۶ هم این اختلاط به‌وجود آمده و کم‌تر به آن دقت می‌کنیم. خیلی‌ها برای این اعداد، از نمونه‌ی عربی‌‌اش استفاده می‌کنند که به این شکل‌اند: ٤ ـ ٥ ـ ٦. اگر مقایسه کنید، می‌بینید که کاراکترهای فارسی این سه عدد، با همتاهای عربی‌شان فرق می‌کند. در این مورد خاص باز هم آن برنامه‌ی TrayLayout این امکان را به شما می‌دهد که از کلیدهای اعداد ردیف بالای کیبوردتان برای تایپ اعداد فارسی استفاده کنید.

خب که چی؟
اطلاع‌داشتن از وضعیت این پنج کاراکتر و تفاوت‌شان با نمونه‌های عربی‌اش، به ما کمک می‌کند که هنگام «جستجو» در هر وبلاگ و یا سایتی، بهتر و درست‌‌تر به نتیجه برسیم. توجه داشته باشید که کامپیتر با همه‌ی خوبی‌اش، نهایتا یک موجود زبان‌نفهم است که برای هر چیزی یک تعریفی دارد. نه ریخت و قیافه‌ی مشترک را تشخیص می‌دهد و نه حتا از دوتا نقطه‌ی ناقابل می‌گذرد. [من خودم در این وبلاگ عامدانه تلاش می‌کنم اسم‌های خاصی را که مثلا به حرف «ی» ختم می‌شوند، به هر دو صورت ثبت کنم تا جستجوکننده دچار سردرگمی نشود.] از طرف دیگر دانستن این تفاوت انگیزه‌ای می‌شود برای ما که با استفاده‌ی همیشگی از نمونه‌های فارسی این کاراکترها، به مرور زمان کمک کنیم به یکدست شدن نگارش فارسی در وب که قطعا نتیجه‌های مهمی در پی خواهد داشت. البته توضیح در این‌باره زیاد است و منظور من بیش‌تر طرح موضوع بود و این که دستِ‌کم شاخک‌های ذهن شما را نسبت به این موضوع حساس کنم. امیدوارم خودتان موضوع را پی بگیرید و خصوصا این که در ویندوزهای خودتان چه‌طور باید این کاراکترها را پیدا کنید تا هم شما آسوده باشید و هم خوانندگان وبلاگ و یا سایت شما.

دانلود ترای لی آوت

منبع: خوابگرد